Meclis’e soru önergesi sunan HDP Mardin milletvekili, Ebru Günay, yoksulluğun en ağır şeklini kadınların yaşadığını belirterek, “Her ilin özgünlüklerine göre kadınlara yönelik iş imkanları oluşturma, kooperatifler ve atölyeler kurma gibi planlarınız var mıdır?” diye sordu.
Ankara – Hakların Demokratik Partisi (HDP) Parti Sözcüsü ve Mardin Milletvekili Ebru Günay, kadın işsizliği ve yoksulluğuna ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından yanıtlanması istemiyle Meclis Başkanlığı’na yazılı soru önergesi sundu ve Meclis bünyesinde Araştırma Komisyonu kurulmasını talep etti. Önergede, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2021’in 1’inci çeyreğinde mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranını yüzde 12,9 ve 4 milyon 118 bin kişi olarak açıkladığı hatırlatıldı.
“Yoksulluğun en ağır şeklini kadınlar yaşıyor”
Önergede, “DİSK-AR’ın geniş tanımlı TÜİK’in ise atıl işgücü olarak adlandırdığı işsizlik oranı ise DİSK-AR’ın raporuna göre yüzde 27,8 olarak gerçekleşmiş ve gerçek işsizlik 10 milyona dayanmış durumdadır. Kadın işsizliğinin ise yüzde 35,6 olması da çalışma yaşındaki her üç kadından birinin işsiz olduğunu göstermektedir. İstihdam edilen kadın işçiler arasında ise güvencesizlik en temel sorun olarak görülmektedir. Kadınlar erkeklere göre daha az ücret almakta ve ücret eşitsizliği ortaya çıkmaktadır. Gerek kamusal alanda, gerekse özel sektörde yoksulluğun en ağır şeklini yine kadınların yaşadığı görülmektedir” sözleri ifade edildi.
“İşsizlik ve yoksulluk daha yıkıcı bir hal aldı”
Önergede, Türkiye’nin; işverenler tarafından mobbinge maruz kalan, emek sömürüsü dayatılan, ev içi emeği yok sayılan, mevsimlik tarım işçisi olarak gittikleri yerlerde ırkçı saldırılara uğrayan kadınlarının tek hukuki güvencesi olan İstanbul Sözleşmesi’nden tek taraflı çekilmesi de, kadınlarının her an şiddete uğrama tehdidiyle baş başa bırakıldığı vurgulandı. Kadın iş gücü ve istihdamının arttırılması ve eşitlikçi politika üretme, tüm sosyal devletlerde öncelikli hedefler arasında yer aldığı belirtilen önergede, “Açıklanan raporlarda da görüleceği üzere Türkiye bu konuda oldukça geridedir. Cinsiyetçi sömürü iş politikalarının neden olduğu bu sorunlar, pandemi ile birlikle daha yakıcı bir hal almış ve kadınlar güvencesiz ve kayıt dışı çalışmaya mecbur bırakılmışlardır. Engelli ve LGBTİ+ bireyleri söz konusu olduğunda ise cinsiyetçi yaklaşım daha çok büyümekte, işsizlik ve yoksulluk daha yıkıcı bir hal almaktadır” denildi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in cevaplaması istemiyle şu sorular soruldu:
“*Kadın işsizliğini ve kadın yoksulluğunu azaltmaya yönelik Bakanlığınızın projeleri var mıdır? Salgınla birlikte iş ve gelir kaybına uğrayan kadınlar için özel önlemler geliştirilecek midir?
*İşverenlerin kadınlara erkeklerle eşit ücret vermemesinin sebebi nedir? Cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğini ortadan kaldırmak ve cinsiyet ayrımcılığı ile mücadele etmek için ne yapmayı düşünüyorsunuz? Bu konuda denetleyici mekanizmalarınız var mıdır?
*Covid-19 kapsamında şimdiye kadar ne kadar nakit desteği verilmiştir? Bu desteğin ne kadarı kadınlar için kullanılmıştır?
*Çalışma ve yaşam koşulları açısından salgından en ağır etkilenen ve güvencesiz çalıştırılan mevsimlik tarım kadın işçilere yönelik ekonomik ve sosyal destek sağlanması planlanmakta mıdır? Kayıt dışı çalıştırmanın önüne geçmeye yönelik bir çalışmanız var mıdır?
*Covid-19 kapsamında şimdiye kadar işsizlik maaşı başvuru sayısı kaçtır? Bunun ay, il ve cinsiyet bazında dağılımı nedir?
*Kadınları çalışma yaşamı dışına iten politikaların değiştirilmesi ve eşitlikçi politikaların geliştirilmesi için Bakanlığınızca hangi çalışmalar yapılmaktadır?
*Her ilin özgünlüklerine göre kadınlara yönelik iş imkanları oluşturma, kooperatifler ve atölyeler kurma gibi planlarınız var mıdır?”
‘Araştırma Komisyonu kurulsun’
Meclis Başkanlığına Araştırma Komisyonu kurulması talebiyle verilen önergede de “Kadın istihdamının arttırılması, kadın yoksulluğunu ve işsizliğin azaltılması için eşitlikçi politikaların geliştirilmesi, iş gücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmesi, ev içi bakım hizmetlerinde devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ve bu rolün kadınlara yüklenmesinden vazgeçilmesine yönelik politikaların geliştirilmesi, güvenceli ve sürekli istihdamı oluşturacak politikaların planlanması ve hayata geçirilmesi için bir Araştırma Komisyonu kurulması elzemdir” diye kaydedildi. JİHA
