ANKARA – Kobanê Davası’na tutuklu bulunduğu cezaevinden katılan Kürt siyasetçi Aysel Tuğluk’un kendini ifade etmede zorluk yaşadığına dikkat çekilirken, mahkeme heyetinin Aysel Tuğluk’u sorgulamasına tepki gösteren Gültan Kışanak, “Nereye oturacağını bilmiyor, utanmıyor musunuz böyle birini sorgulamaya, ne söylediğinizi anlamıyor, avukatını tanımıyor. Mahkeme misiniz siz ya? Saygı duyun artık” sözleriyle tepki gösterdi.
DAİŞ’in Kobanê’ye yönelik saldırıları üzerine 6-8 Ekim 2014’te gerçekleşen protesto eylemleri gerekçe gösterilerek aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanları, Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyelerinin de bulunduğu 21’i tutuklu 108 ismin yargılandığı Kobanê Siyasi Soykırım Davası’nın 15’inci duruşması, 5’inci gününde Sincan Cezaevi Kampüsü Duruşma Salonu’nda görülüyor.
Ankara 22’nci Ağır Ceza Mahkemesi heyeti tarafından görülen davanın duruşmasına Aysel Tuğluk İçin 1000 kadın Platformundan Prof. Dr. Yasemin Özgün, Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) Eş Genel Başkanı Canan Yüce, Emekçi Hareket Partisi (EHP) Ankara İl Sözcüsü Senem Deniz, Emek Partisi (EMEP) Genel Başkan Yardımcısı Şükran Doğan, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Danışma Kurulu üyesi Şebnem Oğuz, Halkların Demokratik Kongresi (DTK) İl Eş Sözcüsü, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), üyesi, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) avukatlar, Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri ve çok sayıda izleyici katıldı. Sincan Cezaevi’nde tutulan siyasetçiler duruşma salonunda hazır bulunurken, farklı cezaevlerinde bulunan siyasetçiler ise Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla duruşmaya bağlandı.
Aysel Tuğluk SEGBİS’le davaya katıldı
Duruşma öncesi Kocaeli 1 No’lu F Tipi Cezaevi’nde bulunan Kürt siyasetçi hasta tutsak Aysel Tuğluk’a, HDP eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ ve yerine kayyım atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi (DBB) belediye Eşbaşkanı Gültan Kışanak ile avukat Ezgi Güngördü refakat etti. Duruşma başlamadan önce tutuklu siyasetçiler SEGBİS üzerinden selamlaştı.
Duruşma dosyaya gelen evrakların okunmasıyla başlandı.
Diyarabakır’dan SEGBİS üzerinden bağlanan Avukat Serdar Çelebi, Aysel Tuğluk’un hastalığıyla ilgili birçok itirazda bulunduğunu ve reddedildiğini söyledi. ATK raporlarına atıfta bulunan Serdar, “Hastalığın vermiş olduğu rahatsızlıktan kaynaklı kendini savunmayacak durumda olduğu belli oluyor. Siz dosyayı bitirmek istiyorsunuz, anlıyoruz ama savunma hakkını ihlal ediyorsunuz. Sorgulama verirken iradenin tam olması lazım ama bu kadar sağlık sorunu yaşayan birine dönük işkencedir. Müvekkilimizin sorgulanmasının yapılmamasını ve dosyanın teftik edilmesini talep ediyoruz. Müvekkilim iyileştikten sonra sorgusunun yapılmasını talep ediyoruz” dedi.
Aysel Tuğluk’un sorgulanmaması talebi reddedildi
Avukat Serdar Çelebi’nin itirazlarına ilişkin iddia makamı, Aysel Tuğluk’un sorgulanmasında bir sakınca olmayacağını iddia ederek itirazların reddine karar verdi. İddia makamının ardından mahkeme heyeti, Aysel Tuğluk’un dinlenilmemesi kararını ATK’nin “kısmen kendini savunabilir” raporunu gerekçe göstererek reddetti.
Aysel Tuğluk konuşmada güçlük çekti
Taleplerin ardından Aysel Tuğluk’a söz verildi. Aysel’in konuşma esnasında zorluk yaşandığı dikkat çekerken, Aysel kendisine dair savunma verecek bir durumda olmadığını kaydetti. Hastane tedavilerinin devam ettiğini söyledi. Aysel’in ardından mahkeme heyeti, tanık Kerem Gökalp’ın Aysel Tuğluk hakkında “Yaralıları aracıyla taşıyordu” iddiasını sordu. Aysel Kerem Gökalp’i ve o dönemi hatırlamadığını belirtti.
Ardından Avukat Serdar Çelebi yeniden söz aldı. Serdar, Aysel’in tanık beyanlarının mahkumiyetten önceki beyanlar olduğunu söyleyerek bundan kaynaklı sorulara itiraz etti. Mahkeme Serdar’ın talebini yeniden reddetti.
‘Aysel Tuğluk’a saygılı olun’
Ardından Avukat Kemal Akalın konuştu. Kürt bir kadına işkence yapıldığını söyleyen Kemal, “Bundan keyif mi alıyorsunuz. Demans konusunda ne biliyorsunuz, devletin kontrolünde ATK kimdir, bağımsız değildir. Neyine güvenerek raporlarına inanıyorsunuz. Elinizi vicdanınıza koyun. Bağımlılık olur da bu kadarına da pes. Görüyorsunuz, Aysel Tuğluk’a saygılı olun. Resmen alay ediyorsunuz, zorluyorsunuz. Aysel Tuğluk’un ifadesini alsanız ne olur almazsanız ne olur zaten kararını vermişsiniz. Kendisine eziyet etmeyin, yaptığınız hukuka ve yargıçlığa sığmaz. Her şeyin reddini veriyorsunuz kim oluyorsunuz. Görevinizi vicdanınızla, bilginizle yerine getirin” sözlerini kullandı.
‘2016’dan bu yana bu dosyayla uğraşıyoruz’
Kemal’in ardından Aysel Tuğluk’a refakat eden Avukat Ezgi Güngördü söz aldı. Aysel Tuğluk’un sağlık sorunundan dolayı ifade veremeyeceğini belirtmesine rağmen mahkemenin ısrarla soru sorduğunu dile getiren Ezgi’nin konuşmasını kesen mahkeme heyeti, “Sorgulamıyorum” dedi. Mahkeme heyetine tepki gösteren Ezgi, “Aysel hanımın beyanlarını duydunuz mu? Siz resmen işkence ediyorsunuz. ATK tamamıyla savunma veremeyeceğini söylüyor kısmi diyor. Ama siz buna rağmen devam ediyorsunuz. Bize Aysel hanıma yaşatılanları söyleyemiyorum bile. İşkence yapmayı tercih ediyorsunuz, soru soruyorsunuz duyuyoruz. Sizin için yeni olabilir ama biz 2016’dan beri biz bu dosyayla uğraşıyoruz. Bizi küçük düşürmeye çalışacak şeyler yapmayın” sözlerini kullanan Ezgi’nin sözleri mahkeme heyeti tarafından yeniden kesildi.
Aysel Tuğluk neden yargılandığını hatırlamıyor
Mahkeme heyeti yeniden Aysel Tuğluk’a söz verdi. Yeniden Kerem Gökalp’in ifadelerini soran mahkeme heyetine Aysel Tuğluk anlamadığını belirtti. O dönemi hatırlamadığını dile getiren Aysel, “Hatırlasaydım zaten söylerdim” diye cevap verdi. Aysel, “Ne zaman olmuş ne olmuş hiçbir şey bilmiyorum, kendimi ifade edemiyorum” ifadelerini kullandı. Mahkeme heyeti’nin “avukatınız bundan sonra sizin yerinize savuna versin mi” sorusuna Aysel, “Ben neden yargılanıyorum” cevabı dikkat çekti.
‘Vicdanımız insanlığımız kabul etmiyor’
Ardından Gültan Kışanak, “Bize işkence etmeyin” diyerek mahkeme heyetine tepki gösterdi. Gültan, “Yapmayın artık bunu bize işkence etmeyin, az önce kim bunlar diye bize sordu avukatını tanımıyor savunma mı yapacak diyor. Utanın biraz, bu kim diye soruyor bize de yapmayın bu işkenceyi bize neden işkence yapıyorsunuz yeter artık. Vicdanımız insanlığımız kabul etmiyor” sözlerine mahkeme heyeti, “Madem arkadaşınızı düşünüyorsunuz o zaman sesinizi yükseltmeyin” ikazına Gültan, “yeter bu kadar işkence bırakın” diyerek tepki gösterdi.
Gültan Kışanak’tan mahkemeye: Utanmıyor musunuz?
Aysel Tuğluk’a yeniden söz verilmesine karşı Gültan Kışanak, “Nereye oturacağını bilmiyor, utanmıyor musunuz böyle birini sorgulamayı, ne söylediğinizi anlamıyor, avukatını tanımıyor. Mahkeme misiniz siz ya? Saygı duyun artık” diyerek sözlerine tepki göstererek SEGBİS odasından ayrıldı. Mahkeme heyetinin ardından Aysel Tuğluk’a “Eklemek istediğiniz bir şey var mı?” sorusuna, “Bir şey söylemeyeceğim” dedi.
‘Hukuk tarihine bir ayıp olarak düşecek’
Yeniden Avukat Serdar Çelebi söz aldı. Aysel Tuğluk’un durumunu anlattıklarını ama mahkeme heyetinin “kurgu” olarak anladığını ifade etti. Serdar, “Arkadaşları gibi savunma vermeme gibi bir niyeti yok, kaç cümle söyledi siz anladınız mı biz anlamadık. ATK sadece kendini ifade edecek şeklinde ‘kısmi savunma yapar’ dedi ama sorgulamaya cevap verecek kadar demedi. İyi ki ses kaydı alınıyor sizden başkaları da görecek ve bu hukuk tarihine bir ayıp olarak düşecek. Müvekkilimin söylediği bir iki kelime üzerine bir yargılama yapamazsınız. Müvekkilimizin dosyasını tefrik etmesini ve ara karar oluşturarak tedavisinin yapılmasını talep ediyoruz” sözlerini kullandı.
‘Dosyayı tefrik edin’
Serdar’ın ardından Avukat Kenan Maçaoğlu söz aldı. Gültan Kışanak’ın tepki gösterirken, mahkeme heyetinin tavrına dikkat çeken Kenan, “Avukatını unutuyor, siz bu şekliyle sorgu yapmak istiyorsunuz. Bunun sizin önünüzde engel olacağını düşünüyorsanız dosyası tefrik edin. Ortada bir sağlık meselesi var dosyada derdiniz neyse ona göre kararı verin” ifadelerini kullandı.
‘Travma yaratan bir yargılama yapıyorsunuz’
Yargılama sürecindeki mahkemenin tutumu zorla beyan almaya dönük bir şekle büründüğünü kaydeden Avukat Nuray Özdoğan, “Dosyamızda tedavisi devam eden ve tahliye olmadığı için tedavisini devam ettirmeyen bir tutuklu var. Burada karşınıza çıkan müvekkil cümle kuramaz haldeyken siz bir sorgulamaya sürüklemeye çalışıyorsunuz. Siz her şeyi bizim aleyhimize tercih ettiğiniz için farklı anlıyorsunuz. ‘Tüm sanıkların savunmasını aldım’ demek için bunu yapıyorsunuz. Siz kanuna karşı hile yapıyorsunuz. Biz hala bir yargılama hukuku sürecek inancıyla geliyoruz. İnsani olarak travma yaratan bir yargılama yapıyorsunuz. Bu tablo karşısında kişiye sorgulamanıza karşı elbet itiraz edeceğiz” sözlerini kullandı.
Ali Bozan: Aysel hanıma bilerek ve isteyerek işkence yapıyorsunuz
Mersin’den SEGBİS ile katılan avukat Ali Bozan konuştu. Mikrofonunun kapatıldığına dikkat çeken Ali, “Aysel hanımın kendisine ilk söz verildiğinde Aysel hanımın kelimesi kelimesine ne dediğini biliyor musunuz, bilmiyorsunuz. SEGBİS kayıtlarında ‘anlaşılmadı’ diye çıkacak. Ancak anladığınız kadarıyla Aysel hanım şunu söyledi, ‘ben savunma yapacak durumda değilim’ ama ısrarlı bir biçimde sorgusunu yaptınız. Bu yaptınız işkence ve kötü muameledir. Bu dosyada savunması alınmamış tek kişi Aysel hanım değil, 11 kişi savunma verdi hukuksuzca verilen ara karardan kaynaklı. Bu kadar müvekkilimiz sorgulanmamışken Aysel hanıma zorla sorgu dayatmanızı anlamıyoruz. Bu Aysel hanıma bilerek isteyerek işkence yapmaktır. Sibel Akdeniz savunma yapmak istedi ama siz tercüman ayarlamadığınız için yapamıyor. Buna rağmen Aysel hanımın zorla sorgusunu yapmanız bilerek ve isteyerek işkencedir” şeklinde konuştu.
Dosyanın ayrılma talebi reddedildi
Beyanların ardından mahkeme heyeti, Aysel Tuğluk’un sorgusunun yapılmaması talepleri ve dosyanın tefrik edilmesi yönündeki talepler, deliller ve iddialar bir bütün halinde değerlendirilmesinden kaynaklı tefrik talebinin reddine karar verdi.
Duruşmaya bir saat ara verildi.
