​​​​​​​Yeni Yıla Devredilen Bölgesel Sorunlar ve Çözüm / Rauf Karakoçan

Türkiye, İran, Irak ve Suriye bölgenin sorunlu alanları olarak yeni yılda da makus talihini değiştirecek gibi görünmüyor.  Türkiye, rejim değişikliğiyle yeni bir kulvara girerek totaliter rejimin inşasını gerçekleştirmekle bölgenin en agresif politikalarını uygulayan gücü haline geldi. Sivil bir diktatörlüğe geçiş yapan iktidar, bölgenin ve hatta dış dünyanın sorunlu alanların kriz üreten merkezi haline geldi. Kendi toplumunu gereğinden fazla baskılayarak, faşist uygulamaları devreye sokarak, terör estirerek iktidarını sürdürme telaşı içinde yeni yıla girdi.

Türkiye toplumu yeni yılın heyecanını yaşamadan daha ilk saatlerinde yeni bir zam dalgasıyla karşı karşıya kaldı. Ekonomi tepe takla. Saldırgan dış politikada ki ısrarı da ekonomiye hatırı sayılır bir yük bindirmiştir. Toplumsal huzursuzluk, siyasi istikrarsızlık, ekonomik bunalım had safhada. Geleceğini göremeyen, görmek istemeyen faşist iktidar, bütün sorunların müsebbibi olarak yeni sorunlar üreterek varlığını bu yıl da sürdürmeye çalışacaktır.

TÜRKİYE YENİ AÇMAZLARLA YENİ YILA GİRDİ

Olası bir erken seçim veya baskın seçim olmaması halinde Türkiye’de ki mevcut krizler ağırlaşarak devam edecektir. Sorunların tanımı ve nedenleri üzerinde yoğunlaşanların ıskaladıkları bir durum da Kürt sorunudur. Türkiye’ye kalıcı hasarlar oluşturan temel konu hiç kuşkusuz Kürt sorunudur. Bu sorun çözülmediği taktirde Türkiye’de iktidar değişimi olsa da sorunlarda kalıcı değişim olmayacaktır. Türkiye, mevcut açmazlarla, bölgenin en sorunlu ve sorun üreten ülkesi olarak yeni yıla girmiştir.

KDP, Türk devletinin paralelinde siyasi konumlanmasını sürdürerek ulusal ihanet çizgisinde seyretmeye devam edecektir. PKK ye karşı süren savaşta yer alarak hem Güney hem Maxmur ve Şengal için ve hem de Rojava için önemli bir sorun merkezi haline gelmiştir. KDP kendi çapında üstlendiği misyonla kendisini bölgesel bir sorun haline getirmiştir. Barzani ailesinin dışa vuran yolsuzlukları ve içerde giderek Türkiye’de deki diktatöre öykünen ve ona benzeşen yönetim anlayışıyla Kürt halkına kaos aralığı yaşatacaktır.

IRAK’TA ÇÖZÜMSÜZLÜĞE DEVAM

Irak kendi iç sorunlarında herhangi bir gelişme kaydetmeden, iradeden yoksun zayıf bir hükümet teşkiliyle kendi sorunlarını çözme gücünden yoksundur. Ekonomik ve siyasi istikrarsızlığın yanı sıra ciddi bir güvenlik zaafı da yaşamaktadır. Geçen yılın başında öldürülen İranlı komutan Kasım Süleymaniye’nin ardından İran, bölgedeki varlığını daha fazla tahkim ederek siyasi ve askeri etki alanlarını sürdürmeye devam etmektedir. Kimi Iraklı güçlerin huysuzlanmalarına ve karşı çıkmalarına rağmen İran varlığı devam edecektir.

ABD’nin Irak’ta ki varlığı ha keza sorunlu olsa da İran karşıtlığı temelinde var olmaya devam edecektir. Tabi görünmeyen el görevi gören İsrail ise başta Kürt bölgesi olmak üzere Irak üzerinden İran’a karşı operasyonel faaliyetlerini sürdürecektir. Merkezi hükümetin Kürt bölgesel yönetimiyle yaşadığı gelgitler yeni yıla devredilen sorunlar arasındadır.

Yapılan Irak seçimleri şaibeli olmakla birlikte istenen siyasi değişimi yapmaktan uzaktır. Mustafa Kazımi, evine yapılan saldırıyla hizaya getirilmiş ve iradesi kırılmıştır. Herkesin nabzına göre şerbet dağıtarak denge unsuru olmanın ötesine geçmeyeceği görülmektedir. Kısacası kendisi olmaktan çıkmış ve her yönüyle dışa bağımlı hale gelen Irak’ta çözümsüzlük devam edecektir.

İRAN

İran, dış dünya ile yaşadığı sorunlarda herhangi bir gelişme kaydetmeden ekonomik yaptırımlarla iyice zayıflamış durumdadır. Yemen, Libya, Suriye, Irak’ta ki askeri varlığı ve savaş hali bölgesel sorunların başat gücü haline gelmesine yol açmıştır. Sıcak savaşın bu alanlardaki en önemli tarafı halindedir. İşbaşına gelen cumhurbaşkanı İbrahim Reisi yönetimindeki İran, sertlik yanlısı olarak bu savaş halinin devam etmesine vize çıkarmıştır. Geniş bir sahada ve hatta Hazar Denizi havzasında da gerilim yaşayarak mevcut uzlaşmaz konumunu sürdürecektir.

SURİYE’DE MEVCUT ÇATIŞMALI DURUMUN YENİ YILDA DA SÜRMESİ KAÇINILMAZ

Bölgenin en kanayan yarası durumunda ki Suriye ise savaştan yorgun ve bezgin düşmesine rağmen ufukta henüz bir çözüm görünmemektedir. Koltuk değnekleriyle ayakta tutunmaya çalışan Esad rejimi, Rusya’ya dayanarak uluslararası meşruiyetiyle sonuç almaktan uzaktır. Türkiye’nin işgali ve çete guruplarının varlığı Suriye’yi içinden çıkılmaz bir duruma getirmiştir. İran, ABD ve Rusya’nın Suriye’deki varlığı savaşı sonlandırmaktan ve kalıcı bir barıştan ziyade kaotik ortamdan kendilerine vazife çıkarmaktan ibarettir. DAİŞ vb. çete artıkları, Türkiye’nin himayesi ve destekleri sayesinde İdlib’te oluşan fiili durumdan yararlanarak kendilerine yaşam alanı oluşturması bölge ve uluslararası açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.

En akılcı çözüm olan seçenek Esad hükümetinin Kürtlerle anlaşmasıdır. Şam hükümetin bu çözüm mantalitesine gelmemesi Suriye sorununun çözümüne yol aldırmamaktadır. Astana ve Cenevre görüşmeleri oyalamanın ve zaman kaybının ötesine geçmediği için çözüm sunmaktan uzaktır. ABD ve Rusya kendilerini meşgul edecek yeni sorunlara odaklanmaları durumunda Suriye konusu öncelikli mesele olmaktan çıkacaktır. Mevcut çatışmalı durumun yeni yılda da sürmesi kaçınılmaz olarak bölgesel ve Küresel bir sorun olmaya devam edecektir.

ÇÖZÜM

Çözümsüzlük bu bölgenin kaderi değildir. Çözüm alternatifi sunan tek güç PKK’dir. Kürtlerin coğrafik parçalanmışlık durumu halklar arası diyaloğa, köprü oluşturmaya çok daha yatkındır. Dış güçlerin müdahaleleri ile bölge tanınmaz hale gelmiştir. PKK’nin öncülük ettiği demokratik toplum, demokratik ulus paradigması, toplumsal sorunların çözümünde önemli bir role sahiptir. Rojava deneyimi bunun en bariz örneğidir. Halklar arası dayanışma, uzlaşı kültürü ve ortak yaşama arzusu kalıcı barışın anahtarıdır.

Önder Apo’nun düşünceleri halkların yeni yıl hediyesi olarak algılanması ve kabul görmesi halinde bölgesel barış çok daha yakın olacaktır. Dış güçlerden azade kendi barışını sağlayacak üçüncü yol çizgisi, bölgenin kaderini değiştirecektir. Ne kadar zor görünse de kalıcı çözümün tek şansı üçüncü yoldan geçmektedir.

ANHA