8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde kadınlar Türkiye-Kuzey Kürdistan’da birçok yerde engellemelere ve saldırılara rağmen sokağa çıkarak taleplerini haykırdı.
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü vesilesiyle kadınlar birçok kentte bir araya geldi. Dünyadaki kadın direnişlerinin selamlandığı, ekonomik krizin en çok kadınları zorladığı ve kadın katliamlarına değinilen etkinliklerde kadınlar dövizleri, sloganları ve zılgıtlarıyla alanlardaydı.
Batman
Batman’da kadınlar Tevgera Jınên Azad (TJA) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi öncülüğünde Kültür Mahallesi 8 Mart Kadın Parkı’nı coşkuyla bir araya geldi. Mitinge Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca, Batman Barış Anneleri Meclisi, HDP ve DBP il ve ilçe örgütleri, İnsan Hakları Derneği (İHD) Batman Şubesi, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Batman bileşenleri, Tutuklu Aileleri İle Yardımlaşma Derneği (TUAY-DER), demokratik kitle örgütleri ve yüzlerce kadın rengarenk yöresel kıyafetleriyle katıldı.
Diyarbakır
Dicle Amed Kadın Platformu (DAKAP) öncülüğünde, “Dem dema azadiya jinan e” (Kadın özgürlük zamanı) şiarıyla düzenlenen miting için kentin çeşitli noktalarında bir araya gelen ve İstasyon Meydanı’na akan kadınlar, rengarenk kıyafetleriyle özgürlüğü haykırdı.
Mitingin yapıldığı alanda bulunan yüksek binalara özel hareket polisleri konuşlandırıldı. Mitinge giden bütün alanlara yüzlerce polis ve çok sayıda zırhlı araç yerleştirildi. Alana girmek için kontrol noktalarına gelen kadınlar, uzun bir süre bekletildi. Polisler, yaklaşık 2 saatlik bekleyişin ardından alana girişlere izin verdi. Alana girmeye başlayan kadınlar, 3 kontrol noktasında aramadan geçirildi.
Miting alanına, üzerine “Girtiyên newxeş rûmeta me ne” (Hasta tutuklular onurumuzdur), “Yoksullaştırmaya ve kadın düşmanlığına karşı alanlardayız”, “Ez Kurd im, perwerdehiya bi kurdî daxwazim” (Kürdüm, anadilde eğitim istiyorum) ve “Direnişimizi Garibeden, Gülümseyişimizi Deniz’den aldık” pankartları asıldı. Yine tutuklu Kürt siyasetçi Aysel Tuğluk’un sağlık durumuna dikkat çekmek amacıyla “Aysel’in hafızası hafızamızdır” pankartı asıldı.
Silopi
Şırnak’ın Silopi ilçesinde, Özgür Kadın Hareketi (TJA) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi’nin “Dem, dema azadîya jinan e” şiarıyla organize ettiği miting Newroz Alanı’nda başladı. Mitinge, HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir, Barış Anneleri Meclisi üyeleri, TJA, HDP Kadın Meclisi üyelerinin yanı sıra yüzlerce kadın katıldı.
Rengarenk yöresel kıyafetler ile mitinge katılan kadınlar, “Dem, dema azadîya jinan e” pankartı açarak sık sık “Jin jîyan azadî”, “Bijî berxwedana jinan” sloganları attı.
Van
Van’da Musa Anter Parkı’nda düzenlenen 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü mitingine kentin birçok noktasından gelen kadınlar, alana kurulan 4 arama noktasından girdi. “Jin jiyan azadî” sloganıyla alana gelen kadınlar, çalınan müzik eşliğinde halaya durdu. Kiras-fistanlarıyla alanı renk cümbüşüne çeviren kadınlar, “Deniz Poyraz isyanımızdır”, “Ez jinêm, ez Kûrdim”, “Êdî bes e”, “Bijî berxwedana zindana”, “Gariba Gezen nemir e” ve “Êdî bes se, dem dema Jinan e” lolipopları ile TJA flamalarını taşıdı. Miting tertip komitesi tarafından hazırlanan ve üzerinde “Garibe Gezer”, “Ekin Wan” yazılı lolipopların taşınmasına ise izin verilmedi. Mitingin başlamasına kısa bir süre kala ise HDP il binasında toplanan kadınlar sloganlarla alana yürürken, alanda bulunan kadınlar ise onları slogan ve zılgıtlarla karşıladı.
Bir dakikalık saygı duruşunun ardından başlayan mitingde konuşan Tertip Komitesi Başkanı Ayşe Minaz, “8 Mart sembol günlerden bir tanesi olsa da onlarca yıldan bu yana kadın yoldaşlarımız eşit bir dünya, özgür bir dünya, sömürüsüz, şiddetsiz bir dünya, demokratik bir Türkiye için mücadele ettiler, bu uğurda canlarını vermekten çekinmediler. Kadın mücadelesinin en zorlusu, zahmetlisi bizim coğrafyamızda ve topraklarımızda gerçekleşti. Ortadoğu’da ve bu coğrafyada kadının insanlık mücadelesi, çabası dillere destan kahramanlıklar bıraktı. Bu kahramanlıklar kadını toplumun öncüsü, dönüştürücüsü yaptı. Kısacası Kürt kadını mücadelenin her alanında bir devrim yarattı. Toplumu dönüştürdü, kendisini dönüştürdü ve gelecek nesillere sağlam bir miras bırakmanın temellerini attı. Dünya kadın mücadelesine örnek olacak bir motivasyon kaynağı oldu. Tarihe altın harflerle yazılacak bir birikim bıraktı ve liderlik etti. Kadın tarihi yeniden yazıldığında bu coğrafyanın zorluğu, zahmeti, Kürt kadının mücadelesi büyük puntolarla yazılıp okunacaktır” dedi.
Dersim
Dersim Kadın Platformu, “Yoksulluğa Eşitsizliğe Şiddete ve Savaşa Karşı Örgütü Mücadeleye” şiarıyla Sanat Sokağı’nda bir araya gelen yüzlerce kadın, Seyit Rıza Meydanı’na yürüdü. Davul, zurna, zılgıtlar ve Dersim Belediyesi Korosu ile Metin Kahraman’ın Kürtçe ve Türkçe konserleri eşliğinde halay çeken kadınlar, “Jin, jîyan azadi”, “yaşasın kadın mücadelesi”, “susmuyoruz, korkmuyoruz itaat etmiyoruz” sloganları attı.
Nusaybin
Mardin’in Nusaybin ilçesinde kadınlar Newroz alanında bir araya geldi. Mitinge Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı Milletvekili Dilan Dirayet Taşdemir katıldı. Yüzlerce kadının bir araya geldiği etkinlikte kadınlar rengarenk yöresel kıyafetleriyle katıldı.
Miting alanına “Yaşasın 8 Mart”, “Zaman kadın özgürlük zamanı” pankartları asıldı.
Etkinlikte konuşan HDP’li Dilan Dirayet Taşdemir, 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü ilan edilmesine kadar yaşanan süreci anlatırken, Newyork’ta kadınların yaktığı meşaleyi bugün Kürt kadınlarının alevlendirdiğini söyledi. Kürt kadınlarının mücadelesinin bugün dünyanın tamamına örnek olduğunu ifade eden Taşdemir, Kuzey ve Doğu Suriye’de kadınların kadın merkezli yeni bir sistemi hayata geçirmek için mücadele ettiklerini dile getirerek, “Rojava kadınları bugün DAİŞ karanlığını yırtarak, kadın yaşamını inşa ediyor. Selam olsun onlara. Doğu’da kadınlar İran rejimine, Güney’de rejime karşı, burada erkek devlete karşı mücadele veriyor. Kürt kadınları her yerde erkek egemen rejime karşı mücadele veriyor. Hepsine selam olsun. Kürt kadınları güçlerini direnen kadınlardan, Garibe Gezer’den Deniz Poyraz’dan alıyor. Kürt kadınları direniyor. Her yerde direniyor” ifadelerini kullandı.
Urfa
HDP Urfa İl Kadın Meclisi ile Tevgera Jinên Azad (TJA), “Dem dema azadiya jinan e” şiarıyla “Kadın şöleni” düzenledi. Kente bulunan bir düğün salonunda yapılan şölene, yüzlerce kadın renkli kıyafetleri ile katıldı. Etkinliğin yapıldığı salona “Şenyaşar ailesi için adalet herkes için adalet”, “Tecrit kalksın kapılar açılsın barış konuşulsun” pankartları asıldı. Demokrasi mücadelesinde yaşamını yitiren kadınların anısına saygı duruşu ile başladı. Kadınlar “Şehît namirin”, “Jin jiyan azadî”, Bijî berxwedana zîndana” sloganları attı. HDP İl Eşbaşkanı Çiğdem Karakeçili, kadınları selamlayarak “21’inci yüzyılı kadın yılıdır. Yeni yaşamı birlikte inşa edeceğiz” dedi.
DBP Parti Meclisi (PM) üyesi Yüksel Mutlu, konuşmasına 365 gündür Adalet Nöbeti tutan Emine Şenyaşar’ı selamlayarak başladı. Yüksel, kadın özgürlük mücadelesinin önemine dikkat çekerek, her günü 8 Mart’a çevirmek gerektiğini belirtti. Kuzey ve Doğu Suriye’de bugünün resmi tatil olduğunu hatırlatan Yüksel, “Rojava devrimini selamlıyoruz” dedi. Mutlu konuşmasının devamında kadınların bütün baskılara karşı sonuna kadar direneceklerini vurguladı.
Etkinlik sanatçı Nurcan Değirmenci’nin seslendirdiği Kürtçe ezgiler eşliğinde çekilen halaylar ile son buldu.
Adıyaman
Adıyaman İl Kadın Platformu, dün kentte evli olduğu erkek tarafından katledilen Remziye Yücel’e ilişkin basın toplantısı düzenledi. HDP Adıyaman İl Örgütü binasında yapılan toplantıda konuşan platform üyesi Fahriye Akbaba, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü arifesinde kadın cinayeti işlendiğini belirterek, “Remziye Yücel (46), sabah işe gitmek için çıkarken boşanma aşamasında oldukları öğrenilen eşi Zeynal Yücel tarafından öldürüldü. Yasaların etkin uygulamamasından kaynaklı olarak, bile bile gelen şiddete artık isyan ediyoruz” dedi.
HDP Adıyaman Kadın Meclisi de, sabah saatlerinde kadınlar ile kahvaltıda bir araya geldi. Kahvaltı etkinliği ardından kadınlar HDP il binası önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. “Yaşasın 8 Mart” pankartının açıldığı açıklamada, kadınlar Aysel Tuğluk ve Deniz Poyraz’ın fotoğraflarını taşıdı. Kadın Meclisi adına konuşan HDP Adıyaman İl Eşbaşkanı Zeliha Karınca, kadın yoksulluğunun kader değil “Bir erkek egemen politikası” olduğunun altını çizerek “KHK eliyle meslekten ihraçlarla, sürgünlerle, ekonomik krizden kaynaklı büyüyen yoksullaştırmayla toplum iradesiz, umutsuz, yoksul bırakılmak istenmektedir” dedi. Remziye Yücel’i anan Karınca, “Kadın düşmanı politika üretenlerden, hukuksuzluğu hakim kılanlardan, cezasızlık ile faillere cesaret verenlerden, koruma kararlarını yerine getirmeyenlerden korkmuyoruz” dedi.
Malatya
Malatya Demokratik Kadın Platformu, 8 Mart için Soykan Parkı’nda “Eşit ve özgür bir yaşam için baharı da barışı da kadınlar getirecek” şiarıyla basın açıklaması düzenledi. Platform adına açıklamayı okuyan Latife Ulutaş, “Dünyada kadınların yüzyıllardır süren dayanışmanın direnişinin isyanın adıdır” dedi.
Ulutaş, “Bu yıl 8 Mart’ı emek sömürüsünün her geçen gün arttığı, enerjiye ve temel tüketim maddelerine gelen zamlarla birlikte alım gücünün kalmadığı koşullarda karşılıyoruz. İşsizliğin rekor seviyelere ulaştığı ekonomik kriz koşullarında kadınlar olarak barınma, beslenme gibi temel ihtiyaçları karşılayamaz olduk. Var olan mesaimize yeni bir mesai daha eklendi: En ucuz ürünü nerede buluyoruz, hangi saatlerde pazara gidersek daha ekonomik alışveriş yaparız, çamaşır ve bulaşık makinesini saat kaçta çalıştırırsak enerjiden tasarruf ederiz” dedi.
Son olarak Ulutaş, “Vardık, varız, varolacağız! Yaşasın kadınların örgütlü mücadelesi! Jin, jiyan, azadi” diyerek basın açıklamasını sonlandırdı.
İzmir
Bornova Kadın Platformu, 8 Mart için Cumhuriyet Meydanı’nda basın açıklaması gerçekleştirdi. “Eşit, özgür, şiddetsiz, insanca bir yaşamı birlikte kazanacağız” yazılı pankart açan kadınlar adına basın açıklamasını Zeynep Reyşen okudu.
Hakları ve hayatları için sokaklarda olduklarını söyleyen Reyşen, “Bugün yoksulluğa, işsizliğe, güvencesizliğe, tacize, tecavüze, şiddete, emperyalist savaşa karşı eşitlik, özgürlük, barış taleplerimizle buradayız. Gasbedilen haklarımız, görünmez kılınan emeğimiz, çalınan geleceğimiz için buradayız” dedi.
Ekonomik krize, yoksulluğa, işsizliğe ve kadınların güvencesiz çalıştırılmasına değinen Reyşen, “Buradan bir kez daha sesimizi yükseltiyoruz, krizin faturasını kadınlar ödemeyecek. Güvenceli iş, insani çalışma koşulları, eşit işe eşit ücreti kazanana kadar mücadelemiz sürecek” diye ekledi.
Reyşen, “İstanbul Sözleşmesi ve tüm yasal haklarımıza yönelik saldırılara karşı susmayan, inatla sokaklarda olan kadınlarız, ülkenin dört bir yanında fabrikalarında, işyerlerinde direnen kadın işçileriz, kadın cinayetleri ve şiddete karşı yan yana omuz omuza mücadele edenleriz. Bu savaş bizim savaşımız değil, savaşa hayır diye sokaklara çıkan kadınlarız, eşit, şiddetsiz, özgür, barış içinde bir yaşamı mutlaka kazanacağız” diye konuştu.
